*Phần tiếp theo Về kinh nghiệm học ngoại ngữ* “Học tiếng Anh khó? “Oai Của Dẩn” (người nước ngoài) chúng tôi học tiếng Trung muốn lòi con mắt đây nè!”Abstract:

_______________

Group Phunulamdep Việt Nam: https://www.facebook.com/groups/weibovn

Fanpage: https://www.facebook.com/weibovietnam/

Dịch bởi: Tiên Chỉ Ngọc – anh thầy giáo – học tiếng Trung tử tế – ai bê bài nhớ inbox nhé.

___________

______

Sau khi đến Trung Quốc 4 tháng thì tôi mới bắt đầu học tiếng Trung. Ban đầu tôi chỉ dự tính ở TQ 1 năm để lấy kinh nghiệm giảng dạy tiếng Anh cho người nước ngoài. Khi đó tôi không hề có hứng thú với việc học tiếng Trung, điểm số bài vở đều rất thấp. Việc dạy tiếng Anh lúc đó đối với tôi chỉ là một công việc để kiếm cơm.

Mấy tháng đầu ở Trung Quốc tôi đã cảm thấy rất vui vẻ. Học trò của tôi đều rất ưa thích những bài giảng của tôi, tôi lại ở một nơi có khá ít người nước ngoài, nên mọi người đều tỏ ra khá thân thiện với tôi.

Sau mấy tháng thì tôi quyết định, thôi thì ở lại sống vài năm chắc cũng ổn. Thế là tôi bắt đầu học ngoại ngữ một cách nghiêm túc. Lúc đó tôi không hề biết tiếng Trung là thứ tiếng khó nhằn bậc nhất đối với người nói tiếng Anh bản xứ như tôi. Sớm biết thì còn lâu tôi mới đâm đầu vào học!

Tôi đi vào tìm hiểu làm thế nào để học tiếng Trung. Do bản thân không hề tin tưởng vào hiệu quả của việc lên lớp nghe giảng, nên tôi đã quyết định theo các phương pháp tự học. Tôi vào hiệu sách mua mấy cuốn sách mà sau này tôi chẳng thèm rờ tới. Đối mặt với việc phải lựa chọn một nùi sách vở, thì cái số tôi nó còn may là bốc trúng một phương pháp vô cùng hữu dụng, đó là phương pháp giảng dạy ngôn ngữ Pimsleur. (cùng với phương pháp học ngôn ngữ Pimsleur thì còn 1 nùi phương pháp nữa, nếu các bạn thích thì mình sẽ dịch tiếp ở bài khác hehe..)

Sau này thì tôi cũng có nghe người khác nói phương pháp này có hơi buồn tẻ, nhưng tôi thấy phương pháp này vô cùng có lợi cho người mới bắt đầu học và người ở trình độ sơ cấp. Ưu điểm của nó là: không dùng cách nói hoặc viết để dạy người ta học khẩu ngữ, mà dùng những bản ghi âm. Nhờ đó mà đôi tai của người học sẽ có cơ hội được tiếp xúc với những từ ngữ, âm thanh thường dùng của một ngôn ngữ nước ngoài. Miệng của người học cũng sẽ được mô phỏng những âm thanh đó, hơn nữa, não bộ cũng dần có hình dung với những câu đơn giản. Nhờ phương pháp Pimsleur mà tôi có thể học được khá nhiều từ ngữ thường dùng khi phải giao tiếp với người bản xứ.

Mỗi ngày khi làm việc cùng đồng nghiệp và học sinh ở cơ sở giáo dục, tôi đều sử dụng những câu đã được học để giao tiếp với họ. Lâu lâu bọn họ cũng chế giễu cái khẩu âm gượng gạo của tôi nhưng bọn họ đều cổ vũ tôi, mong tôi không bỏ cuộc. Hồi đó tôi cũng có quen với một cu-nhang người Trung Quốc, tính tình khá hợp, nhưng mà tiếng Anh của cổ lại quá lưu loát, nên mối quan hệ này chẳng giúp được gì trong việc học tiếng Trung của tôi.

Đến năm thứ 2 ở Trung Quốc thì tôi cùng bạn gái chuyển đến một thành phố lớn. Tôi được nhận vào dạy tiếng Anh ở một trường Đại học. Do thời gian rảnh lúc này khá nhiều nên tôi quyết định đầu tư thêm vào việc học tiếng Trung. Lúc này tôi mới bắt đầu học chữ Hán.

Phương pháp đầu tiên tôi dùng để học chữ Hán, nó khá là tệ. Tôi đăng ký học online ở một trang web dạy người nước ngoài viết chữ Hán. Cái web đó khi dạy học sẽ cho hiển thị từng chữ Hán ra cho học sinh xem, kiểu như chữ 跟 , sau đó là chữ 鱼 , sau đó là chữ 醒 , sau đó là chữ 非 ..vv.. Chữ trước chữ sau đều không liên quan đến nhau. Miệt mài mất mấy tuần thì tôi mới nhận ra, đây là cái phương pháp học chữ ngu ngốc nhất mà tôi từng thử.

Sau đó không lâu thì trường đại học tôi dạy có cung cấp khóa học tiếng Trung miễn phí cho giáo viên, tôi cùng với một lô một lốc các anh chị em ngoại quốc cùng lên lớp. Khi đó khẩu ngữ của tôi cũng khá là ok so với các bạn trong lớp, nhưng mà một chữ Hán bẻ đôi vẫn không biết. Các thầy dạy thì không hề nắm được tình trạng của tôi. Họ hỏi cái giống gì tôi cũng nghe hiểu và trả lời đúng hết. Nhưng mà hễ họ bắt tôi đọc bài khóa thì tôi đực mặt ra chịu trận. “Tôi đã nói với các thầy bao nhiêu lần rồi, là tôi chưa từng học chữ Hán đâu!”. Cuối cùng tôi cũng không chịu nổi cái lớp học ấy, theo được 3-4 buổi liền bỏ luôn.

Nhưng mà điều hay của việc theo học cái lớp học đó, là tôi gần như hiểu được 9 phần cách phát âm của các từ đơn trong sách, biết nó nghĩa là gì, chỉ có điều không nhận được mặt chữ Hán mà thôi.

Mấy tháng sau thì tôi tự học bằng mấy cuốn giáo trình cơ bản, nhìn vào phiên âm tôi đã nắm được một lượng kha khá chữ Hán. Tôi cũng phát hiện ra là mình rất thích đọc tiếng Trung, cho dù là mấy cái cuốn sách của NXB Đại học Ngôn ngữ Bắc Kinh đọc nó chán vô cùng! Mỗi lần đọc 1 câu chuyện trong sách tưởng chừng như là đang giải đố.

Lúc đó tôi cũng bắt đầu viết thư từ cho bạn bè bằng tiếng Trung. Không thể nào mà quên được cái cảm giác lần đầu hì hục bỏ ra 2 tiếng đồng hồ chỉ để viết 1 bức thư dài chưa đến 200 chữ Hán..

Trong năm thứ 2 này, trình độ đọc và viết của tôi đã lên nhiều, nhưng mà khẩu ngữ thì lại hoàn toàn chững lại. Mỗi cuối tuần hay là buổi tối ở cùng bạn gái chúng tôi đều chỉ nói tiếng Anh, ngoài giao tiếp với bác tài khi đi taxi, thời gian luyện khẩu ngữ gần như không có. Sau này chúng tôi đã chia tay (vì éo luyện được tiếng Trung maybe), tôi đã chuyển đến sống ở một thành phố khác, trình độ khẩu ngữ mới bắt đầu khá hơn.

Tôi luôn thích cảm giác chuyển đến một thành phố nơi tôi chưa từng sống trước đây. Tôi thích quá trình tìm hiểu thành phố và gặp gỡ những người bạn mới. Vào thời điểm đó, tiếng Trung của tôi cũng đủ để kết bạn với những người Trung Quốc không nói tiếng Anh. Tôi gặp bạn bè Trung Quốc ít nhất một lần một tuần để ôn tập tiếng Trung. Khi tôi không bận rộn với công việc, tôi đi chơi với những người bạn đó bốn hoặc năm lần một tuần. Tôi trao đổi ngôn ngữ với những bạn biết tiếng Anh, với những bạn không biết tiếng Anh, tôi đi dạo, ăn uống, tập thể dục, v.v. cùng họ (giao tiếp bằng tiếng Trung)

Cuối cùng tôi cũng cảm thấy hài lòng với tiếng Trung của mình năm đó. Tôi cũng bắt đầu chú ý đến bài kiểm tra trình độ tiếng Trung. Tôi đã đạt HSK4 năm đó, và sau đó đạt HSK5 và HSK6 trong 2 năm tiếp theo. Tôi cũng cố gắng luyện nói nhiều lần mỗi tuần. Vào năm thứ 4 (trong quá trình 5 năm học tiếng Trung), sau khi hoàn thành cấp độ HSK5, tôi cũng bắt đầu học tiếng Tây Ban Nha. Đến lúc đó tôi mới phát hiện ra mình bị Nghiện tự học ngoại ngữ..

_____________

Dưới đây là các phương pháp học tập hiệu quả nhất mà tôi đã sử dụng trong năm thứ tư và thứ năm:

Trao đổi ngôn ngữ: Đây là phương pháp yêu thích của tôi. Thông qua trao đổi ngôn ngữ, chúng tôi có thể để bất kỳ người bản ngữ nào làm giáo viên của chúng tôi. Về cách thực hiện trao đổi ngôn ngữ tôi có viết riêng ở mấy link dưới đây. (trong link gốc có nhé)

Cách đọc hiểu có hệ thống: Nhà ngôn ngữ học mà tôi yêu thích -Luca Lampariello đã đăng một vài video trên YouTube vài tuần trước để giải thích cách anh ấy đọc sách ngoại ngữ. Phương pháp đó rất giống với cách đọc có hệ thống mà sau này tôi đã áp dụng để ôn thi HSK. Về cơ bản, khi tôi đọc một trang sách tiếng Trung, tôi sẽ đánh dấu những từ mà tôi không biết. Sau khi đọc xong, tôi sử dụng từ điển online để kiểm tra nghĩa của những từ đó. Viết phiên âm và nghĩa tiếng Anh của những từ đó ở lềtrang. Sau đó đọc lại trang đó một lần nữa. Mỗi ngày đọc vài trang như vậy, sau đó, trước khi bắt đầu đọc các trang mới vào ngày hôm sau, hãy xem lại các từ mới của ngày hôm trước.

Thẻ từ đơn (dạng Flash card): Tôi đã sử dụng qua một vài app tạo Flash card từ mới, app yêu thích của tôi là Anki. Tôi dự định sẽ viết một bài viết về cách đúng để sử dụng Flash card. Điều ​​quan trọng nhất là sử dụng Flash card do chính bạn tạo ra càng nhiều càng tốt, thay vì tải xuống Flash card của người khác. Những từ đơn mà tôi học được đến từ quá trình trao đổi ngôn ngữ, những cuốn sách hoặc chương trình TV tôi xem và những nội dung khác tôi được nghe. Tôi không bao giờ sử dụng sách từ đơn / danh sách liệt kê từ để ghi nhớ từ mới. Tôi nhận thấy rằng học từng câu và cụm từ sẽ dễ nhớ hơn là học từng từ. .

Xem TV: Đây là một lĩnh vực mà tôi phải cảm thấy ghen ăn tức ở với các bạn học tiếng Anh. Họ có hàng trăm ngàn bộ phim và phim truyền hình tiếng Anh để tải về. Trong khi tôi học tiếng Trung, tôi chỉ tìm thấy một hoặc hai TV showhoặc film truyền hình mà tôi muốn xem. Ngoài một vài bộ phim bị cấm phát sóng ở Trung Quốc, tôi rất tiếc khi nói rằng tôi chưa từng xem thứ-gì-khác-gọi-là-phim ở Trung Quốc cả! Có một Chương trình truyền hình mà tôi thường xem là “mình cùng hẹn hò nhé?” Có vài lý do để tôi thích chương trình này. Thứ nhất là có nhiều bạn gái xinh xắn (ahihi). Thứ hai là tiếng Trung dùng để giao tiếp trong chương trình này khá dễ để ứng dụng. Tất cả họ đều tự giới thiệu bản thân, đặt câu hỏi, tranh luận và đùa giỡn với những vị khách khác. Phần yêu thích của tôi là các vị khách nam nói họ muốn hình mẫu con gái thế nào trước khi lên sân khấu. Tôi vẫn còn nhớ một số ví dụ như: “Tôi không thích kiểu người cay nghiệt, hay bươi móc chuyện cũ.” Và “Tôi không thích kiểu con gái hay chặn họng người khác”! Cách tôi xem các chương trình TV tiếng Trung vào thời điểm đó giống cái cách tôi áp dụng để học tiếng Tây Ban Nha sau này, cho đến khi học tiếng Pháp thì tôi không xem một hơi mấy tập một lần như vậy nữa. Tôi chú ý xem từng tập, mỗi lần xem xong thì đều thêm từ mới vào ứng dụng Flash card ngay.

Viết: Ngoài việc viết thư cho bạn bè, tôi cũng đã viết rất nhiều bài viết về cuộc sống hàng ngày của mình hoặc trả lời các câu hỏi có dạng giống với bài thi HSK. Sau đó tải các bài viết đó lên italki.com để người bản ngữ Trung Quốc giúp tôi chỉnh sửa. Ngay khi bài viết được chỉnh sửa xong, tôi lập tức thêm các từ mới được sửa vào Flash card.

Podcasts: Tôi đã nghe nhiều podcast tiếng Trung. Các chủ đề yêu thích của tôi bao gồm 'Tiếng Trung tốc độ chậm' và 'imandarinpod'. Lý do tôi thích chúng là cả hai đều bằng tiếng Trung và thậm chí không có một câu chú thích nào bằng tiếng Anh. Sau khi cảm thấy trình độ tiếng Trung của mình tốt hơn, tôi cũng đã nghe một số podcast của người bản ngữ Trung Quốc khi ôn tập để thi HSK6, và đặc biệt là một podcast có nội dung về Gym tên là 'Geek Love Sports'.

____________

Các vấn đề của tôi trong việc học tiếng Trung

Tôi hiện đã cảm thấy hài lòng với trình độ tiếng Trung của mình, nhưng tôi cũng biết rằng tôi không phải là một người học tiếng Trung xuất sắc, bản thân tôi không phải là người nước ngoài thông thạo tiếng Trung nhất, mặc dù phương pháp học tập của tôi sử dụng là phù hợp với bản thân, nhưng nó có thể không phù hợp với tất cả mọi người. Nhìn lại những trải nghiệm của tôi ở Trung Quốc trong những năm đó, tôi tự nhận ra có một số vấn đề trong quá trình học tiếng Trung của mình.

Tốc độ tiến bộ:

Từ đầu tháng 4 năm 2010 đến mùa hè năm 2015, mất 5 năm để đạt được HSK6, sự tiến bộ của tôi được thấy rõ ràng nhất là ở năm thứ ba và thứ tư. Như tôi đã nói: Trong hai năm đầu, tôi đi làm hàng ngày để dạy tiếng Anh, và sau đó nói tiếng Anh với bạn gái sau giờ làm việc. Học ngoại ngữ vào thời điểm đó là một trong những sở thích của tôi nhưng không phải là một trong những ưu tiên của tôi. Tôi rất tiếc rằng tôi đã không ép buộc bản thân mình luyện nói nhiều hơn vào thời điểm đó. Tôi nên thực hành một chút với bạn gái mỗi ngày, chẳng hạn như 30 phút thực hành cuộc trò chuyện trong sách giáo khoa hoặc nói về một số chủ đề tôi thường gặp. Năm thứ năm, tôi cũng học tiếng Tây Ban Nha và làm hai công việc. Việc thiếu thời gian đã ảnh hưởng đến việc học tiếng Trung của tôi một chút.

Thanh điệu (dấu)

Nhiều giáo viên Trung Quốc nói rằng điều quan trọng nhất đối với người nước ngoài học tiếng Trung là học thanh điệu của từng từ. Trên thực tế, trong số các chữ Hán mà tôi biết thì có đến 90% trong số đó là tôi không hề biết thanh điệu của nó là gì. Vậy làm thế nào tôi có thể nói tiếng Trung Quốc? Tôi có thể giải thích nó theo cách này. Mặc dù não tôi thường không biết thanh điệu của một từ nào đó là thanh hai hay thanh bốn, nhưng tai của tôi biết âm của từ đó là gì vì tôi đã nghe từ đó một vài lần, vì vậy tôi chỉ cần cố gắng bắt chước những âm đó khi tôi nói. Nếu bạn đã xem các video tôi đã thực hiện trước đó hoặc phát sóng trực tiếp chúng tôi đã làm vào tháng 1, bạn sẽ biết tiếng Trung của tôi như thế nào. Thỉnh thoảng tôi mắc lỗi, nhưng trong hầu hết các trường hợp, tôi có thể giao tiếp thành thạo tiếng Trung.

Viết chữ Hán

Tôi vẫn không thể viết chữ Trung Quốc bằng bút. Tất nhiên tôi có thể gõ và nhận được mặt chữ, nhưng tôi chưa bao giờ học viết chữ Trung Quốc bằng bút. Những người khác sẽ coi đây là một điểm yếu nghiêm trọng, nhưng tôi không đồng ý. Tôi đã quyết định từ rất sớm rằng tôi không nên học viết và tôi vẫn nghĩ đây là một quyết định sáng suốt. Bất kể tôi đang ở đâu hay làm gì trong cuộc sống hiện đại, tôi hiếm khi phải sử dụng giấy và bút. Thậm chí 99% những gì tôi viết bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha được viết trên điện thoại di động hoặc máy tính. Ở Trung Quốc, điều duy nhất tôi phải viết bằng bút là viết địa chỉ khi điền vào mẫu đơn ở ngân hàng. Lúc đó tôi có thể nói với nhân viên địa chỉ của tôi để anh ta viết hộ (nước đi hay đấy..)

Đối với tôi, hầu hết người nước ngoài học tiếng Trung Quốc không nên học viết chữ Hán. Theo tôi thấy, bạn sẽ mất rất nhiều thời gian cho việc học viết chữ Hán mà việc đó thì thu về chẳng được mấy lợi ích. Ngoài ra, một số người bạn nước ngoài đã học viết chữ Hán nói với tôi rằng, nếu họ không luyện tập chữ Hán mỗi ngày thì sẽ rất nhanh quên. Lại có một số người nói rằng họ rất thích viết chữ Hán và đặc biệt quan tâm đến thư pháp. Những người cảm thấy hạnh phúc khi học viết chữ Hán thì chắc chắn nên học, nhưng tôi thì nghĩ rằng tôi không phải là một trong số họ..

Ganh đua quá mức

Khi học ngoại ngữ, vấn đề nghiêm trọng nhất của tôi có lẽ là tôi thường coi việc học ngoại ngữ là một cuộc thi. Tôi thường so sánh tiếng Trung hoặc tiếng Tây Ban Nha của mình với người nước ngoài khác. Tôi rất bực bội khi có người nước ngoài nào đó có tiếng Trung Quốc tốt hơn tôi! Điều làm tôi akay hơn nữa là một số người chỉ cần một khoảng thời gian ngắn là đã có thể học được tiếng Trung tốt hơn tôi nhiều! (gặp mấy bạn Học bá đến từ Chuyên ngữ của Đại học Quốc gia Hà Nội chắc nó tự sát luôn quá..) Điều làm tôi muốn phát điên hơn nữa là: đã là người nước ngoài, lại còn tự học tiếng Trung mà chỉ trong thời gian ngắn đã vượt qua tôi! Thái độ này của tôi không chỉ là sự ngu ngốc, mà còn gây ra áp lực tiêu cực về mặt tinh thần cho bản thân. Về lý thuyết, tôi đã hiểu rằng trong bất kỳ khía cạnh nào của cuộc sống, tốt hơn hết chúng ta không nên so sánh bản thân với người khác. Sẽ là một điều tốt khi nhìn thấy một người có ngoại ngữ tốt hơn chính bạn. Chúng ta có thể lấy cảm hứng từ họ hoặc hỏi họ đã dùng phương pháp gì để có được kết quả học hành như vậy. Tôi vẫn đang cố gắng để thoát khỏi thái độ cạnh tranh quá mức này từng ngày.

Học tiếng Trung là một trong những quyết định tốt nhất tôi từng đưa ra.

Điều tôi hối tiếc nhấtlà đến tận 27 tuổi tôi mới bắt đầu học tiếng Trung.

Nếu mà bắt đầu từ 7 tuổi, tôi nghĩ giờ này CCTV chắc hẳn đã có một người dẫn chương trình đến từ Ireland!

___________

Nguồn: https://zhuanlan.zhihu.com/p/25523714